In Vlaanderen staan landbouw, natuur en waterbeheer onder druk door de toenemende klimaatuitdagingen. De combinatie van droogte en hevige regenval stelt zowel landbouwers als beleidsmakers en natuurorganisaties voor complexe vraagstukken. Deze partijen streven naar oplossingen die vaak uiteenlopen, wat leidt tot spanningen en de noodzaak voor gezamenlijke aanpakken.
Water voor landbouw en natuur
De landbouwsector is verantwoordelijk voor ongeveer 10% van het totale waterverbruik in Vlaanderen, met regionale pieken tot 40% in West-Vlaanderen. Sectoren zoals veeteelt en groenteteelt verbruiken relatief veel water. Tegelijkertijd heeft de landbouwhistorie geleid tot drainage en versneld afvoeren van water, wat de bodemcapaciteit om water vast te houden vermindert. Landbouwers ervaren dus de noodzaak om hun watergebruik te optimaliseren, bijvoorbeeld door efficiëntere irrigatie en bodemverbetering.
Natuurorganisaties pleiten voor herstel van natuurlijke waterbuffers zoals wetlands en meanders om water langer vast te houden en overlast te beperken. Ook wij streven naar meer ruimte om hemelwater te infiltreren, bufferen en hergebruiken.
Beleidsmakers proberen een balans te vinden tussen economische belangen en ecologische doelen. De Blue Deal, gelanceerd in 2025, is een poging om een geïntegreerde visie te ontwikkelen voor waterbeheer in Vlaanderen, met aandacht voor zowel landbouw als natuur Integraal Waterbeleid.
Naar een gezamenlijke aanpak
De Vlaamse overheid ondersteunt samenwerkingsverbanden tussen landbouwers, natuurorganisaties en lokale actoren om concrete maatregelen te nemen tegen droogte en wateroverlast. In 2022 werd 12,7 miljoen euro verdeeld over 33 lokale initiatieven die gezamenlijk werken aan waterbeheer (Vilt).
Om de wateruitdagingen effectief aan te pakken, is een gezamenlijke aanpak noodzakelijk. Door kennis te delen, belangen te begrijpen en gezamenlijk te investeren in duurzame oplossingen, kunnen landbouw, natuur en beleid bijdragen aan een veerkrachtig watersysteem in Vlaanderen.
Wat we doen
Join For Water benadert wateruitdagingen met een systemische bril om met alle betrokken partijen tot gedragen oplossingen te komen. We nemen daarbij deel aan dialoogmomenten of organiseren dit zelf.
- We ontwikkelden de documentaire ‘Water op Vlaamse akkers: wat loopt er mis?’ met Wervel.
- We nemen een actieve rol op in dialoogmomenten tussen verschillende stakeholders, zoals bij het filmdebat, wetenschapscafé en de inspiratiedag ‘Water en landbouw’.
- We nemen deel aan de Watercoalitie en waarbij we samen voor een ambitieus waterbeleid ijveren.
- We bevorderen dialoog met beleidsmakers, bijvoorbeeld via het Groot Waterdebat.