Benin – In de vallei van de Ouémé werkt Join For Water met zijn partner aan financieringsmechanismen om het onderhoud van de kanalen te verzekeren. Een stabiel financieel mechanisme is nodig om duurzaamheid te garanderen zodat het niet bij eenmalige ingrepen blijft. Die kanalen zijn immers van groot belang voor de gemeenschappen.
De financiering van bescherming en herstel van water-ecosystemen vormt nog een belangrijke uitdaging voor de activiteiten van Join For Water en zijn partners. Join For Water testte al verschillende financiële systemen om voldoende inkomsten te genereren. In Benin werken we momenteel met twee modellen: lokaal bijeengebrachte fondsen en externe financiering.
Betere oogsten prikkelen de boeren om te investeren
Watergerelateerde ecosystemen bieden diverse diensten, zoals preventie van overstromingen, irrigatiewater voor landbouw, voedsel en transportmogelijkheden.
Typisch voor het overstromingsgebied in de Ouémé-vallei rond de gemeenten Dangbo en Aguégués is het netwerk van kanalen en drainagegrachten voor de landbouw. Maar het rijke ecosysteem staat onder druk door klimaatverandering, de aanwezigheid van waterhyacinten en overexploitatie door lokale gemeenschappen.
Waterhyacinten en sedimentophoping belemmeren de vlotte doorgang in de kanalen en grachten, wat problemen geeft voor de landbouw en lokale economie. Tijdens het droge seizoen zijn de kanalen niet bevaarbaar en kunnen de boeren niet naar grotere gemeenten of steden om hun groenten te verkopen. Tijdens het regenseizoen staat het gebied volledig onder water, waardoor boeren hun land niet kunnen bewerken en ze pas laat kunnen starten met het zaaien van gewassen.
Klimaatverandering verergert deze problemen, en er is onvoldoende budget voor onderhoud.
Lokaal bijeengebrachte fondsen
In 2023 maakte Join For Water samen met partner CREDEL 4,2 km aan drainagegrachten schoon, wat een direct effect had op een gebied van 2,5 hectare. De verwijderde sedimenten die vol nutriënten zitten, dienden als meststof voor de percelen. De boeren konden een grotere oogst binnenhalen.
Door hyacinten en sedimenten uit de grachten te verwijderen, werd het regenwater sneller afgevoerd, waardoor boeren eerder in het seizoen gewassen konden zaaien. De leeggemaakte grachten slaan ook water op, waarmee de boeren hun akkers irrigeren tijdens het droge seizoen.
Sommige boeren namen zelf het initiatief om de kanalen verder te onderhouden op eigen kosten. Doordat de oogst beter is, hebben ze ook extra inkomsten. Dan kunnen ze geld opzijzetten voor het toekomstig onderhoud. Een analyse moet verder bekijken hoeveel daarvoor nodig is.
Externe financieringsbron
De dorpen Mitro en Hêtin zijn verbonden via een kanaal dat de gemeenschappen beheren. Join For Water verwijderde in 2023 sedimenten en waterhyacinten uit dit kanaal. Dit werk kost veel en is heel arbeidsintensief. De gemeenschap zelf heeft niet voldoende middelen om dit onderhoud jaarlijks uit te voeren.
Om inkomsten te genereren werd een productiebos van eucalyptusbomen aangelegd op grond die beide dorpen gemeenschappelijk bezitten. Join For Water was betrokken bij de aanleg. Volgens de financiële analyse zal het productiebos binnen 4 jaar winstgevend zijn. De financiële opbrengsten kunnen dan ingezet worden voor het onderhoud van de kanalen.
Een comité bestaande uit inwoners van beide dorpen staat in voor het financieel beheer en voor het onderhoud van bos én kanaal.
Wanneer uit de houtverkoop niet voldoende middelen komen, kan overheidssteun een aanvullende inkomstenbron zijn. We pleiten met onze partner bij beide dorpen om hier geld voor te voorzien, het gaat tenslotte over een kanaal dat net zoals wegen door de lokale overheid moet onderhouden worden.
Op weg naar duurzaamheid
Deze financieringsmechanismen in Benin zijn nog in een testfase, maar als ze succesvol blijken, kunnen we ze elders ook toepassen.
Met deze innovatieve aanpak zetten Join For Water en zijn partners zich in voor duurzame bescherming van ecosystemen.