In hoeverre kan een sociaal-ecologisch systeem (zowel menselijk als natuurlijk) ernstige externe schokken weerstaan of zich ervan herstellen? SECORES, het netwerk voor sociaalecologische veerkracht, brengt gelijkgestemde organisaties samen om het abstracte concept om te zetten in concrete actie.
In 2020-2021 actualiseerde Join For Water zijn strategie onder de noemer ‘bescherming en behoud van zoetwatervoorraden‘, een vertaling van het holistische concept ‘veerkracht van sociaalecologische systemen‘. Dat concept, waarvan het Stockholm Resilience Centre de grote voortrekker is, zet veerkracht voorop: in hoeverre kan ‘het systeem’ van mens en natuur weerstaan aan of herstellen van externe schokken? Zulke externe schokken zijn velerlei, zowel van natuurlijke als van menselijke aard: aardbevingen, cyclonen, droogte en overstromingen maar ook conflicten, epidemieën, enzovoort. Onnodig te vermelden dat onder andere klimaatverandering, intensief landgebruik voor land- en mijnbouw en verlies aan biodiversiteit de veerkracht extra onder druk zetten.
Join For Water en 5 organisaties richtten in 2022 het netwerk SECORES op: Social-Ecological Resilience Network. Naast Join For Water (met specialisatie water) zijn de leden momenteel BOS+ (specialisatie bos), CEBioS (onderdeel van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen specialisatie biodiversiteit), WWF België (specialisatie natuurbehoud), Uni4Coop (specialisatie mangroves) en VIA Don Bosco (specialisatie onderwijs en mobilisatie van jongeren).
Veerkracht
Ons netwerk heeft als doel om het concept van sociaalecologische veerkracht te integreren in de Belgische internationale samenwerking. Hiervoor werken we op drie assen: (a) kennis over sociaalecologische veerkracht versterken; (b) het thema hoger op de politieke agenda plaatsen; en (c) actoren stimuleren om rond het thema samen te werken. Het is de bedoeling om dit met zoveel mogelijk gelijkgestemde organisaties te doen, zowel in België als in onze partnerlanden. Vele andere organisaties hebben aspecten van veerkracht in hun werking, waar we heel wat van kunnen leren. Samen kunnen we zien hoe we het concept kunnen omzetten in de praktijk in specifieke omgevingen. Daarbij gaat het dan niet enkel over natuurgebieden, maar ook over landschappen met intensieve landbouw of over steden en verstedelijkte landschappen waar de spanning tussen mens en natuur zeer groot is.
In het eerste jaar van zijn bestaan nam SECORES deel aan verschillende evenementen zoals de 2de Internationale Conferentie over Biodiversiteit in het Congobekken in maart 2023. We organiseerden workshops voor Belgische actoren en hun internationale partners in Oeganda, Burundi en RD Congo. Daarnaast werken we aan de vergelijking van methoden om veerkracht te analyseren en te meten op het terrein: hoe bepaal je bijvoorbeeld hoe het gesteld is met de veerkracht eenmaal je midden in een stroombekken, een bos of een stad staat? De komende jaren willen we ons samen met onze partners verder verdiepen in dergelijke vraagstukken.
Meer info over SECORES: https://secores.org/